Η πρώτη επίσημη ημέρα του καλοκαιριού και η μεγαλύτερη μέρα για το 2022 είναι σήμερα Τρίτη 21 Ιουνίου κατά το θερινό ηλιοστάσιο.
Η ημέρα του θερινού ηλιοστασίου είναι η μεγαλύτερη του χρόνου και η νύχτα η μικρότερη, ενώ η ημέρα του χειμερινού ηλιοστασίου αντίστοιχα είναι η μικρότερη του χρόνου και η νύχτα η μεγαλύτερη.
Ενδιάμεσα έχουμε τη φθινοπωρινή και την εαρινή ισημερία, κατά τις οποίες το φως της ημέρας και το σκοτάδι της νύχτας είναι ισομοιρασμένα.
Οι αρχαίοι Έλληνες, που τα πάντα έψαχναν, διεπίστωσαν πως η φύση έχει κανόνες, τους οποίους ακόμη και ο Ήλιος (θεότητα για εκείνους, μην το ξεχνάμε) «ουκ αν υπερβήσεται μέτρα», όπως έλεγε ο Ηράκλειτος, δηλαδή δεν μπορεί να υπερβεί τα μέτρα που του αναλογούν.
Οι Έλληνες, λοιπόν, μελέτησαν αυτές τις μεταβολές του φωτός και του σκότους και δημιούργησαν την Ιερή Γεωμετρία, καθώς τις γνώσεις τους τις πέρασαν στην αρχιτεκτονική των ναών τους σε συνδυασμό με την επιλογή του σημείου όπου τους έκτιζαν.
Τόσο οι ναοί όσο και οι πόλεις ευθυγραμμίζονταν σχηματίζοντας γεωμετρικά σχήματα. Οι Δελφοί δεν ονομάστηκαν τυχαία «ομφαλός της γης». Ο μαρμάρινος Ομφαλός των Δελφών υπάρχει μέχρι σήμερα και ήταν αφιερωμένος στον Απόλλωνα, θεό του φωτός, καθώς οι Δελφοί θεωρείτο ότι είχαν άμεση σχέση με τον κοσμικό άξονα που συνδέει τη γη με τον ήλιο, ενώ ο Απόλλωνας ήταν ο φύλακας των πυλών τους.
Στην «Πολιτεία» του Πλάτωνα, ο Σωκράτης υποστηρίζει πως η Γεωμετρία κάνει την ψυχή να αντικρίσει την ουσία των όντων, προσθέτοντας πως είμαστε φτιαγμένοι από γεωμετρικά σχήματα, όπως και το σύμπαν.
Στο ανθρώπινο σώμα, ο κάθετος άξονας αντιστοιχεί στα ηλιοστάσια, και ο οριζόντιος στις ισημερίες. Το χειμερινό ηλιοστάσιο ταυτίζεται με τον βορά, το θερινό με τον νότο, η εαρινή ισημερία με την ανατολή και η φθινοπωρινή με τη δύση. Το θερινό ηλιοστάσιο συμβολίζει την κάθοδο των ψυχών στο πεδίο της ύλης, καθώς το φως αρχίζει να λιγοστεύει και χάνεται η θεία γνώση. Αντίθετα, το χειμερινό ηλιοστάσιο συμβολίζει την αναζήτηση αυτής της θείας γνώσης, καθώς η ημέρα μεγαλώνει εις βάρος της νύχτας, του σκότους.
Υπήρχε, λοιπόν, μυστική διασύνδεση των ναών με τον ουρανό. Και σε αυτήν την διασύνδεση η πάλη μεταξύ φωτός και σκότους ήταν δυνατή, με τις νίκες και τις ήττες να μοιράζονται και να διαιωνίζονται. Σε αυτήν την διασύνδεση τα Ηλιοστάσια και οι Ισημερίες έπαιζαν πρωταγωνιστικό ρόλο, με βάση την αστρονομία.
Ας θυμηθούμε την σχετική ρήση του μεγάλου Πυθαγόρα: «Πάντα κατ’ αριθμόν γίγνονται», δηλαδή «Τα πάντα γίνονται σύμφωνα με τους αριθμούς». (Απόσπασμα https://www.greekschannel.com)
Μιλοῦσες γιὰ πράγματα ποὺ δὲν τά ῾βλεπαν
κι αὐτοὶ γελοῦσαν.
Ὅμως νὰ λάμνεις στὸ σκοτεινὸ ποταμὸ
πάνω νερά·
νὰ πηγαίνεις στὸν ἀγνοημένο δρόμο
στὰ τυφλά, πεισματάρης
καὶ νὰ γυρεύεις λόγια ριζωμένα
σὰν τὸ πολύροζο λιόδεντρο –
ἄφησε κι ἂς γελοῦν.
Καὶ νὰ ποθεῖς νὰ κατοικήσει κι ὁ ἄλλος κόσμος
στὴ σημερινὴ πνιγερὴ μοναξιὰ
στ᾿ ἀφανισμένο τοῦτο παρὸν –
ἄφησέ τους.
Ὁ θαλασσινὸς ἄνεμος κι ἡ δροσιὰ τῆς αὐγῆς
ὑπάρχουν χωρὶς νὰ τὸ ζητήσει κανένας.
Γιώργος Σεφέρης, Θερινό Ηλιοστάσι, Θ’
cityportal.gr
