Το πρώτο σκαλί
Εις τον Θεόκριτο παραπονιούνταν
μιά μέρα ο νέος ποιητής Ευμένης·
«Τώρα δυό χρόνια πέρασαν που γράφω
κ’ ένα ειδύλιο έκαμα μονάχα.
Το μόνον άρτιόν μου έργον είναι.
Αλλοίμονον, είν’ υψηλή το βλέπω,
πολύ υψηλή της Ποιήσεως η σκάλα·
και απ’ το σκαλί το πρώτο εδώ που είμαι
ποτέ δεν θ’ αναιβώ ο δυστυχισμένος».
Ειπ’ ο Θεόκριτος· «Αυτά τα λόγια
ανάρμοστα και βλασφημίες είναι.
Κι αν είσαι στο σκαλί το πρώτο, πρέπει
νάσαι υπερήφανος κ’ ευτυχισμένος.
Εδώ που έφθασες, λίγο δεν είναι·
τόσο που έκαμες, μεγάλη δόξα.
Κι αυτό ακόμη το σκαλί το πρώτο
πολύ από τον κοινό τον κόσμο απέχει.
Εις το σκαλί για να πατήσεις τούτο
πρέπει με το δικαίωμά σου νάσαι
πολίτης εις των ιδεών την πόλι.
Και δύσκολο στην πόλι εκείνην είναι
και σπάνιο να σε πολιτογραφήσουν.
Στην αγορά της βρίσκεις Νομοθέτας
που δεν γελά κανένας τυχοδιώκτης.
Εδώ που έφθασες, λίγο δεν είναι·
τόσο που έκαμες, μεγάλη δόξα».
Σ’ ευχαριστώ, καρδιά μου,
που δεν χασομεράς, που νυχθημερόν κοπιάζεις,
χωρίς κολακείες, χωρίς ανταμοιβή,
από έμφυτη φιλοπονία.
Έχεις εβδομήντα συνεισφορές το λεπτό.
Κάθε συστολή σου
μοιάζει με σπρώξιμο βάρκας
στην ανοιχτή τη θάλασσα,
σε ταξίδι στο γύρο του κόσμου.
Σ’ ευχαριστώ, καρδιά μου,
που κατ’ επανάληψη
με αποσπάς από το σύνολο,
ακόμη και στον ύπνο μου ξεχωριστή.
Με φροντίζεις στ' όνειρό μου να μη φτεροκοπήσω
σε πτήση
που δεν χρειάζεται πλέον φτερά.
Σ’ ευχαριστώ, καρδιά μου,
που πάλι έχω ξυπνήσει
και μολονότι είναι Κυριακή,
ημέρα ανάπαυσης,
κάτω από τα πλευρά μου
διαρκεί η προ των εορτών συνηθισμένη κίνηση.
Βισουάβα Σιμπόρσκα
«Η ζωή εδώ και τώρα - Ποιήματα»
μτφρ. Μπεάτα Ζουλκιέβιτς
Εκδόσεις Καστανιώτη
Κι εμάς που σε αγαπάμε πώς θα μας λέγανε;
Συκοφαντία
Γιατί δάκρυσες παιδί μου;
Απαίσιο δεν είναι όταν σε μαλώνουν για το τίποτα;
Γέμισες μελάνια από το γράψιμο – γι’ αυτό σε λένε βρώμικο;
Θα τολμούσες να αποκαλέσεις την πανσέληνο βρώμικη
γιατί γέμισε το πρόσωπό της μελάνια;
Για καθετί ασήμαντο εσένα κατηγορούν,
παιδί μου. Εκείνοι είναι αλάνθαστοι.
Έσχισες τα ρούχα σου παίζοντας
– γι’ αυτό σε λένε απρόσεκτο;
Πώς θα αποκαλούσαν ένα φθινοπωρινό πρωινό
που χαμογελάει μέσα απ’ τα ακατάστατά του σύννεφα;
Μη νοιάζεσαι γι’ αυτά που λένε για σένα,
παιδί μου.
Απαριθμούν τις σκανδαλιές σου.
Όλοι ξέρουν ότι αγαπάς τα γλυκά
– γι’ αυτό σε λένε λαίμαργο;
Κι εμάς που σε αγαπάμε πώς θα μας λέγανε;
Πηγή: Ραμπιντρανάθ Ταγκόρ (2010:20) ΠΟΙΗΜΑΤΑ, Εκδόσεις Εκάτη, Αθήνα
Ο ιμπρεσιονισμός είναι καλλιτεχνικό ρεύμα που ξεκίνησε στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα στη Γαλλία. Τρείς φίλοι και μαθητές του ζωγράφου Μαρκ Γκλέρ ο Μονέ, ο Ρενουάρ και ο Σίσλε”υ αποφάσισαν να ζωγραφίζουν στην ύπαιθρο και οι ζωγραφικοί τους πίνακες να αποτυπώνουν την εντύπωση της στιγμής(ιμπρέσσιον). Μετά από λίγο η ομάδα μεγάλωσε όταν προστεθηκε και ο Ντεγκά. Τα κύρια χαρακτηριστικά τους ήταν τα έντονα χρώματα και οι ασυνήθιστες γωνίες από τις οποίες έβλεπαν τα θέματά τους. Ο Μονέ είχε ζωγραφίσει μια θυμωνιά σε κάθε ώρα της μέρας ,σε κάθε εποχή του χρόνου. Ήταν μία ακόμα επανάσταση στην τέχνη της ζωγραφικής, καθώς μέχρι τότε οι ζωγράφοι ζωγράφιζαν μέσα σε στούντιο.
Εκεί ανακάλυψαν ότι τα μακρινά βουνά δεν ήταν σκούρα καφέ αλλά μωβ. Καταλαβαίνετε τι έγινε όταν πρωτοπαρουσιάστηκαν τα έργα σε έκθεση. Οι απόψεις είχαν τόσο διχαστεί που οι καυγάδες έδιναν και έπαιρναν. Αυτοί οι καλλιτέχνες είχαν πάει κόντρα στην ίδια την Ακαδημία τεχνών που τους δίδαξε τα βασικά της ζωγραφικής τέχνης. Τα έργα απορρίφθηκαν αλλά την επόμενη χρονιά (1864) ξαναπαρουσιάστηκαν απ’ τους ίδιους τους δημιουργούς. Οι κριτικές δεν ήταν καθόλου καλές αλλά εκείνοι επέμεναν και τι καλά που έκαναν. Επιτέλους είχαν ξεκολλήσει απ τον ρομαντισμό και την μούχλα των στούντιος και ζωγράφιζαν το φως. Μπορεί οι κριτικοί να μην έδωσαν επαίνους, οι άνθρωποι όμως της Τέχνης και οι ίδιοι οι καλλιτέχνες υποδέχτηκαν τους πίνακες των ιμπρεσσιονιστών με ενθουσιασμό και μπήκαν σε σκέψεις. Πολλοί τον υιοθέτησαν και προχώρησαν την Τέχνη ένα βήμα παρά πάνω.
Τεχνικές του Ιμπρεσιονισμού
Ο ιμπρεσιονισμός στη ζωγραφική χαρακτηρίζεται από τις παρακάτω βασικές τεχνικές:
Μικρές και συχνά εμφανείς πινελιές που δημιουργούν ένα χαρακτηριστικά παχύ στρώμα μπογιάς στον καμβά. Με αυτό τον τρόπο δεν μπορούν να αποτυπωθούν πολλές λεπτομέρειες του θέματος αλλά γενικά χαρακτηριστικά του.
Χρήση κυρίως των βασικών χρωμάτων, με μικρή ανάμειξη μεταξύ τους (η διαδικασία της ανάμειξης αυτής γίνεται από τον ίδιο τον θεατή του έργου).
Σπάνια χρήση του μαύρου χρώματος, μόνο στις περιπτώσεις που αποτελεί μέρος του θέματος. Οι ιμπρεσιονιστές δεν χρησιμοποιούσαν το μαύρο χρώμα προκειμένου να επιτύχουν σκιάσεις ούτε το αναμείγνυαν με τα βασικά χρώματα.
Απουσία διαδοχικών επιστρώσεων χρώματος. Οι ιμπρεσιονιστές ζωγράφιζαν πιο γρήγορα, χωρίς να περιμένουν απαραίτητα το χρώμα να στεγνώσει.
Έμφαση στον τρόπο που το φως ανακλάται πάνω στα αντικείμενα, αποτύπωση του θέματος με ένα είδος επιστημονικού ενδιαφέροντος.
Ζωγραφική κυρίως σε ανοιχτούς χώρους, συνήθως με φωτεινά και έντονα χρώματα.
Θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι τεχνικές αυτές συναντώνται και σε προγενέστερους ζωγράφους, όμως οι ιμπρεσιονιστές τις χρησιμοποίησαν συστηματικά. Αξίζει ακόμα να σημειωθεί πως οι ιμπρεσιονιστές ευνοήθηκαν και από την ανακάλυψη των προ-επεξεργασμένων χρωμάτων (παρόμοια με αυτά που χρησιμοποιούνται και σήμερα), γεγονός που εκμεταλλεύτηκαν για να ζωγραφίζουν σε ανοιχτούς χώρους. Παλαιότερα κάθε ζωγράφος ήταν αναγκασμένος να δημιουργήσει ο ίδιος τα χρώματα αναμειγνύοντας τα διάφορα υλικά.
Κατάλογος ιμπρεσιονιστών ζωγράφων
Frédéric Bazille
Ζαν Μπερώ
Gustave Caillebotte
Edgar Degas
George Wharton Edwards
Frederick Carl Frieseke
Eva Gonzalès
Armand Guillaumin
Childe Hassam
Johan Jongkind
Laura Muntz Lyall
Eduard Manet
Willard Metcalf
Claude Monet
Berthe Morisot
William McGregor Paxton
Lilla Cabot Perry
Kamil Pisaro
Pierre August Renoir
Theodore Robinson
Zinaida Serebryakova
Alfred Sisley
John Henry Twachtman
Vincent Van Gogh
J. Alden Weir
ΠΗΓΗ : www.artlessons.gr
https://www.lecturesbureau.gr/
Σεπτέμβρης ναι Σεπτέμβρης είν’ αυτός
ο κόμπος στο λαιμό η κολλώδης μνήμη που
εμποδίζει την κατάποση στερεών απόντων
η ατονία οι κομάρες που αδειάζουνε το σώμα
σε μια φυγή γεμάτη τρύπες
οι καούρες νηστικών ονείρων στο στομάχι
οι άρρυθμες σβησμένες γροθίτσες του σφυγμού
– τι θαρρείς κάπως έτσι σταματούν
κάποτε τελειώνουνε τα αιμοφόρα αστεία.
Ρηχά τα καφενεία στον πεζόδρομο.
Λάδι η ησυχία.
Ασφαλής πικρός ο καφές μου
μακράν της φορτικής ζάχαρης
– μια συνήθεια είναι τ’ απαραίτητα την κόβεις.
Ήχος κερμάτων σε τενεκεδάκι οργανοπαίκτη.
Ο ελεήμων Σεπτέμβρης που ρίχνει φύλλα.
Σεπτέμβρης ναι. Ο τιποτένιος άθλιος μήνας
ο μισητός τσιγκούνης – σου δόθηκε
μονάχα ο μισός και τ’ άλλο ήμισύ του το καλύτερο
δολίως πιο μεγάλο απ’ το δικό σου
οι ζωντανοί τ’ αρπάξαν.
Ναι. Αλλά ήταν σήμερα αγνώριστος.
Ένας άγνωστος αθώος.
Άυλος κι όμως φλύαρα φιλάρεσκος καθώς
τον λίγωνε μια ζέστη σε πιο σωματικόν
– την είχε βιάσει στο άδειο
ξενοικιασμένο τέλος του Αυγούστου.
Ήτανε τόσο φορτική σαν αμαρτία η θαμπάδα του
τόσο πείσμων η πανάκριβη
κάπου μακριά φιλόβροχη κολόνια που φορούσε
τόσο ξεροκέφαλα εγκόσμιο τ’ όνομά του
ώστε μου άρεσε να σ’ έχω προς στιγμήν
ολότελα ξεχάσει.
Καλή του ώρα ένα γυφτάκι πούλαγε κάτι
ένοχα βήτα διαλογής χαρτομάντιλα μούσκεμα
στα μάτια μου.
Πηγή: «Ενός λεπτού μαζί», εκδόσεις Ίκαρος, 1998
Στις αποσκευές μου θα βάλω......
Το χρυσαφί της ανατολής, το ροδοπορτοκαλί της δύσης και μια θάλασσα.
Τις εικόνες, την εμπνευση, τα αρώματα, το βουνό το λουλουδάτο, το ελεύθερο του μυαλού το όνειρο το ξεχωριστό, το γραμμένο που το λένε πεπρωμένο...
Το ωραίο, το ατίθασο, το γαλάζιο του ουρανού, το φουγάρο, το κύμα το αφριστό το θαλασσουπούλι, το μαντήλι που κουνώ καθώς φεύγω...
Κλείνω τα μάτια μιλώντας αθορύβως και υψώνοντας τα χέρια πάνω, μου έρχεται να πω ..σε ευχαριστώ πανάγαθε για ότι μου χαρίζεις... πάντα με καλοσύνη ζεστή ψυχή και χαμόγελο...
Κλείνω τις αποσκευές βάζοντας μέσα τις μπλε μου σαγιονάρες, τα βότσαλα από τις θάλασσες, τις μπύρες, τις παρέες, τις πανσέληνους τις μουσικές, τα πανηγύρια, το ανέμελο και κάμποσες άλλες εικόνες....
Aντίο λοιπόν, φεύγω μακρυά και ραντεβού τα άλλα καλοκαίρια που έρχονται περιμένοντας τα, με αγωνία στη γωνία, στα χαρακώματα της πόλης κεντώντας το μαντήλι με κλωστή στο ασημί του φεγγαριού τη επόμενη διαδρομή.
Σας φιλώ και σας ασπάζομαι!
Να φυλάς τα χρώματα του νου από το γκρίζο κάποιων σκέψεων...
Eλύτης
Γράφει Η Μίκα Καππάτου
οι φωτογραφίες απο τον https://www.instagram.com/jasonkapmol69/
Ο Χούλιο Φλορένθιο Κορτάσαρ γεννήθηκε στις 26 Αυγούστου 1914 και ήταν Αργεντινός πεζογράφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και μεταφραστής. Είναι περισσότερος γνωστός για το μυθιστόρημα Κουτσό (1963), που συγκαταλέγεται στα κορυφαία έργα της λογοτεχνίας της Λατινικής Αμερικής, αλλά και για τα διηγήματά και ποιήματά του. Το διήγημα που έκανε τον Κορτάσαρ να ξεχωρίσει τιτλοφορείται «Το σπίτι» και δημοσιεύτηκε το 1946 στο περιοδικό Τα χρονικά του Μπουένος Άιρες, του οποίου διευθυντής ήταν ο Μπόρχες. Επηρέασε πολλούς μεταγενέστερους λογοτέχνες και συγκαταλέγεται στις σημαντικότερες προσωπικότητες του Λατινοαμερικάνικου μπουμ.
Σπούδασε φιλολογία και εργάστηκε ως καθηγητής για πέντε χρόνια, ενώ παράλληλα συνεργαζόταν με λογοτεχνικά περιοδικά. Το 1951, σε ηλικία 37 ετών, εγκαταστάθηκε στην στο Παρίσι, για να αποφύγει το περονικό καθεστώς, όπου έζησε ως το τέλος της ζωής του και έγραψε τα σημαντικότερα έργα του.Έφυγε από τη ζωή στις 12 Φεβρουαρίου του 1984.
"Πέντε ποιήματα για την Κρις" του Χούλιο Κορτάσαρ
Ι
Πολύ πιο πέρα από το «μέσο-
στράτι απάνω της ζωής μας»
υπάρχει μια περιοχή του έρωτα
ένας λαβύρινθος πιο πολύ διανοητικός από μυθικός
όπου είναι δυνατόν να υπάρχεις
αργόσυρτα ευτυχισμένος
χωρίς τον παραληρηματικό μίτο της Αριάδνης
χωρίς αφρούς, χωρίς σεντόνια ή μηρούς.
Όλα καλύπτονται από μιαν ανάκλαση του δειλινού
τα μαλλιά, το άρωμά σου, το σάλιο σου.
Κι εκεί στην άλλη τη μεριά σε κατέχω
την ώρα που εσύ παίζεις με τη φίλη σου
της νύχτας τα παιχνίδια.
ΙΙ
Στην πραγματικότητα λίγο με νοιάζει
που το στήθος σου κοιμάται
στη γαλάζια συμμετρία του άλλου στήθους.
Εγώ θα το είχα συνθλίψει
για να το γαργαλήσω τρίβοντάς το
και θα είχες γελάσει και δικαίως
όταν το αναγκαίο και το αναμενόμενο
θα ήταν οι λυγμοί σου.
ΙΙΙ
Ξέρω πολύ καλά τι κερδίζεις
όταν χάνεσαι μέσα στην ηδονή.
Γιατί είναι ίδιο ακριβώς
με αυτό που εγώ είχα νιώσει.
ΙV
(Το σωστό λάθος)
να έχουμε συναντηθεί στο τέλος της μέρας
σ’ ένα περίπατο στη λεωφόρο.
V
Θα μου άρεσε να πίστευες
πως αυτό είναι το γελοίο παιχνίδι
των επανορθώσεων
με το οποίο παρηγορούμαι σ την απόσταση.
Συνέχισε λοιπόν χορεύοντας
στον καθρέφτη του άλλου σώματος
αφού θα έχεις πια χαμογελάσει
μόλις
για μένα.
Επιμέλεια: Δάφνη Τσάρτσαρου https://www.thessalonikiartsandculture.gr/
Σελίδα 8 από 80
