Κορυφαίος έλληνας ποιητής. Το έργο του διακρίνεται από έντονο λυρισμό και ιδιαίτερο γλωσσικό πλούτο.
Ο Άγγελος Σικελιανός γεννήθηκε στις 15 Μαρτίου 1884 στη Λευκάδα. Ήταν το τελευταίο από τα πέντε παιδιά του Ιωάννη Σικελιανού, καθηγητή της ιταλικής και γαλλικής γλώσσας στο τοπικό γυμνάσιο και Χαρίκλειας Σικελιανού, καλλιεργημένης και αρχοντικής γυναίκας.
Το 1900 ήλθε στην Αθήνα για να σπουδάσει νομικά, αλλά τα εγκατέλειψε πολύ νωρίς για να αφιερωθεί ολόψυχα στην ποιητική δημιουργία, ύστερα από ένα μικρό πέρασμα στο θεατρικό σανίδι ως ηθοποιός. Τον Αύγουστο του 1906 θα γνωρίσει την εύπορη αμερικανίδα Εύα Πάλμερ (1874-1952), την οποία θα νυμφευτεί τον επόμενο χρόνο.
Το 1907 ταξιδεύει στην Αίγυπτο, όπου εργαζόταν ο μεγαλύτερος του αδελφός και σε μία εκδρομή του στη Λιβυκή Έρημο θα γράψει την ποιητική σύνθεση «Αλαφροϊσκιωτος», η κυκλοφορία του οποίου το 1909 θα αποτελέσει εκδοτικό γεγονός. Το πρώτο του αυτό έργο είναι ένας αληθινός ύμνος προς την ελληνική φύση, γραμμένος με θαυμαστή δύναμη και με αδρούς πρωτότυπους στίχους.
Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913), στους οποίους πήρε μέρος, έγραψε πατριωτικά ποιήματα, που δημοσιεύθηκαν σ’ εφημερίδες, περιοδικά και στη ποιητική συλλογή «Στίχοι» (1921). Έγραψε επίσης και δημοσίευσε από το 1915 έως το 1918 τον «Πρόλογο στη ζωή», αποσπάσματα από το «Πάσχα των Ελλήνων», το «Δελφικό Λόγο» και μελέτες. Είχε άφθονα οικονομικά μέσα και βρήκε τη ευκαιρία να μελετά διαρκώς, να γράφει απερίσπαστα και να ταξιδεύει.
Μαζί με την αμερικανίδα σύζυγό του, ο Σικελιανός συνέλαβε το σχέδιο ν’ αναστήσει τη Δελφική Αμφικτυονία. Οργάνωσαν το 1927 και το 1930 με δικά τους έξοδα τις «Δελφικές Εορτές», με παραστάσεις αρχαίων τραγωδιών, με αγώνες και λαϊκές εκθέσεις, που τράβηξαν την προσοχή του κόσμου.
Η ποιητική έμπνευση του Σικελιανού αυτή την εποχή και αρκετά χρόνια αργότερα αντλεί τα θέματά της από τον αρχαίο ελληνικό κόσμο, από τη μυθολογία και το μυστικισμό (ορφισμός κλπ.), από τη θρησκεία και την ιστορία. Τέτοιες είναι οι τραγωδίες του: «Διθύραμβος του Ρόδου» (1933) και «Ο Δαίδαλος στην Κρήτη», καθώς και πολλά ποιήματα.
Ιδιαίτερη αξία έχει η ποιητική δημιουργία του Σικελιανού, από την εποχή που στον ορίζοντα άρχισαν να φαίνονται τα πρώτα σημάδια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Τότε η ποίησή του πήρε κοινωνικό περιεχόμενο, μέσα από τις τραγωδίες «Η Σίβυλλα» (1940), «Ο Χριστός στη Ρώμη» (1946), «Ο θάνατος τον Διγενή» (1948) και «Ο Ασκληπιός».
Τον Μάρτιο του 1938 γνωρίζει την Άννα Καραμάνη (1904-2006), σύζυγο του φυματιολόγου Γεωργίου Καραμάνη. Η γνωριμία τους εξελίσσεται σε βαθύ έρωτα και ο Σικελιανός ζητάει από την Εύα να χωρίσουν. Αυτή συναινεί, όπως και ο γιατρός Καραμάνης. Ο γάμος τους θα γίνει στις 17 Ιουνίου του 1940.
Την περίοδο της Κατοχής έγραψε και κυκλοφόρησε κρυφά τα «Ακριτικά» (1941-1942), που ήταν μία κραυγή πόνου του σκλαβωμένου Ελληνισμού. Στις 28 Φεβρουαρίου 1943 απήγγειλε στην κηδεία του Κωστή Παλαμά το περίφημο ποίημά του, που αρχίζει με τους στίχους «Ηχήστε οι σάλπιγγες», που είχε γράψει λίγες ώρες νωρίτερα.
Το 1945 θα είναι υποψήφιος με τον Καζαντζάκη για την Ακαδημία Αθηνών. Αντ’ αυτών θα εκλεγεί ο Σωτήρης Σκίπης. Το 1946 θα προταθεί για το Νόμπελ Λογοτεχνίας, όπως και ο Καζαντζάκης, με πρωτοβουλία σημαντικών προσωπικοτήτων των γραμμάτων (Πολ Ελιάρ, Αντρέ Ζιντ, Χένρι Μίλερ, Ευγένιος Ο’ Νηλ κ.ά.). Η υποψηφιότητά τους θα τορπιλιστεί από την κυβέρνηση Τσαλδάρη, με το πρόσχημα ότι έτσι θα βραβευόταν η Αριστερά στην Ελλάδα. Το 1947 θα εκδοθεί συγκεντρωμένο σε τρεις τόμους το ποιητικό του έργο, το ποιητικό του έργο υπό τον τίτλο «Λυρικός Βίος».
Ο αποκαρδιωμένος Σικελιανός έχει να παλαίψει τώρα με τα σοβαρά προβλήματα της υγείας του και με τη φτώχεια. Στις 4 Ιουνίου 1951 από λάθος της οικιακής βοηθού του αντί για το φάρμακό του λαμβάνει απολυμαντικό, με αποτέλεσμα να υποστεί σοβαρά εγκαύματα στα αναπνευστικά του όργανα. Στις 19 Ιουνίου 1951 θα αφήσει την τελευταία του πνοή στην κλινική «Η Παμμακάριστος» της Αθήνας.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/
Αναστασία Κουκά
«Θα ξανασυναντηθούμε» είπε, μεταξύ άλλων η Βασίλισσα Ελισάβετ, στις αρχές Απριλίου, στέλνοντας ένα μήνυμα συμπαράστασης και εμψύχωσης στον βρετανικό λαό κατά την διάρκεια της έξαρσης της πανδημίας του κορωνοϊού. Η βασίλισσα δεν επέλεξε, βεβαίως, τυχαία αυτή τη φράση καθώς πρόκειται για τον τίτλο του θρυλικού τραγουδιού – σύμβολο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου «We 'll Meet Again» . Η Βέρα Λιν, η ερμηνεύτρια του τραγουδιού, η «αρραβωνιαστικιά των ενόπλων δυνάμεων», όπως χαρακτηριστικά την αποκαλούσαν έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 103 ετών, σκορπίζοντας συγκίνηση στη Βρετανία με την ιστορία της οποίας συνδέθηκε άρρηκτα.
Η εμψύχωση του βρετανικού στρατού αποτέλεσε στόχο ζωής για την εμβληματική ερμηνεύτρια η οποία δεν δίστασε να ταξιδέψει από τις Ινδίες και την Αίγυπτο μέχρι την Βιρμανία προκειμένου να εμφυσήσει στους στρατιώτες, με την αιθέρια φωνή της, δύναμη και κουράγιο. Κι εκείνοι, συγκινημένοι αλλά και περήφανοι, τραγουδούσαν μαζί της και την αποθέωναν.
Γεννημένη στις 20 Μαρτίου του 1917, διέγραψε μια σημαντική καριέρα ως τραγουδίστρια, τραγουδοποιός και διασκεδάστρια. Εκτός από το ιστορικό «We 'll Meet Again» ερμήνευσε κι άλλα τραγούδια που έγιναν επιτυχίες εκείνη την περίοδο μεταξύ των οποίων και τα «The White Cliffs of Dover», «A Nightingale Sang in Berkeley Square» και «There'll Always Be an England».
Η Βέρα Λιν παρέμενε ακμαία και ενεργή καλλιτεχνικά μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής της
Μεταπολεμικά συνέχισε να ηχογραφεί τραγούδια και να συμμετέχει σε ψυχαγωγικές τηλεοπτικές εκπομπές. Παρέμενε δραστήρια μέχρι και τα τελευταία χρόνια της ζωής της. Στα 92 της χρόνια, μάλιστα, ένα άλμπουμ με τις μεγαλύτερες επιτυχίες της, το «We 'll Meet Again.The best of Vera Lynn» το οποίο σημείωσε τεράστια εμπορική επιτυχία χαρίζοντάς της τον τίτλο της μεγαλύτερης σε ηλικία ερμηνεύτρια που κατάφερε να φθάσει στην κορυφή των βρετανικών τσαρτ.
Σπουδαίο υπήρξε επίσης το φιλανθρωπικό της έργο καθώς είχε αφιερώσει πολύ χρόνο και κόπο σε δραστηριότητες που σχετίζονταν με την στήριξη των παιδιών με αναπηρία, των γυναικών που πάλευαν με τον καρκίνο του στήθους κ.α.
protothema.gr
Αναλυτικά οι νικητές και για ποιόν λόγο δεν απονεμήθηκε το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2019.
Η Μάρω Δούκα, ο Γιώργος Παπαδάκης, ο Δημήτρης Κανελλόπουλος η Δήμητρα Κολλιάκου και ο Χάρης Βλαβιανός είναι οι μεγάλοι νικητές των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας 2019 (εκδόσεις του 2018) που ανακοινώθηκαν στις 31 Μαΐου από το ΥΠΠΟΑ.
Σημειώνεται ότι είναι η τρίτη φορά που απονέμονται τα εν λόγω βραβεία σε διάστημα μικρότερο των δύο ετών, γεγονός που καταδεικνύει τη διάθεση των μελών της Επιτροπής (η θητεία της οποίας λήγει τον Ιούνιο του 2020) να κρίνουν και να γνωμοδοτήσουν για τα Βραβεία τριών ετών, προκειμένου να επανέλθει ο θεσμός στην ετήσια μορφή του.
Κρατικά Βραβεία 2019 (για τις εκδόσεις 2018)
Α. Το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το έτος 2019 απονέμεται στη Μάρω Δούκα για τη συνολική της προσφορά στα Γράμματα.
Η επιτροπή έκρινε ότι «με τη μακροχρόνια και πλούσια προσφορά της στα ελληνικά γράμματα, η Μάρω Δούκα υπηρετεί επάξια το ατομικό και το συλλογικό στοιχείο, ψηλαφώντας σε βάθος τις κοινωνικές, πολιτικές και ιστορικές εκφάνσεις της εκάστοτε εποχής, χτίζοντας σύνθετους και μεστούς χαρακτήρες, ενσωματώνοντας νεωτερικές αφηγηματικές τεχνικές, κατορθώνοντας εν τέλει να αποτυπώσει, με εφαλτήριο το κληροδότημα των μεταπολεμικών γενιών, το στίγμα της μεταπολίτευσης, και γι’ αυτό της απονέμει το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για τη συνολική προσφορά του έργου της».
Β. Το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Γιώργο Παπαδάκη για το έργο του Ο ταχυδρόμος, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας.
Γ. Το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος - Νουβέλας 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία εξ ημισείας στον Δημήτρη Κανελλόπουλο για το έργο του Ο θάνατος του αστρίτη και άλλες ιστορίες, εκδόσεις Κίχλη, και στη Δήμητρα Κολλιάκου για το έργο της Αλφαβητάρι εντόμων, εκδόσεις Πατάκη.
Δ. Το Κρατικό Βραβείο Ποίησης 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Χάρη Βλαβιανό για το έργο του Αυτοπροσωπογραφία του λευκού, εκδόσεις Πατάκη.
Ε. Το Κρατικό Βραβείο Δοκιμίου - Κριτικής 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Βαγγέλη Χατζηβασιλείου για το έργο του Η κίνηση του εκκρεμούς. Άτομο και κοινωνία στη νεότερη ελληνική πεζογραφία:1974-2017, εκδόσεις Πόλις.
ΣΤ. Το Κρατικό Βραβείο Μαρτυρίας - Bιογραφίας - Χρονικού - Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας 2019 για τις εκδόσεις του 2018 απονέμεται κατά πλειοψηφία στους Μαρία Καραγιάννη και Μ.Ζ. Κοπιδάκη για το έργο τους Ελευθέριος Βενιζέλος και Μαρία Ελευθερίου: Η αλληλογραφία (1889-1890), εκδόσεις Καστανιώτη.
Ζ. Το Ειδικό Βραβείο 2019 για βιβλίο εκδόσεως 2018 που προάγει σημαντικά τον διάλογο πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, απονέμεται κατά πλειοψηφία στον Νίκο Χρυσό για το έργο του Καινούργια μέρα, εκδόσεις Καστανιώτη.
Η. Ως προς το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα 2019 για τις εκδόσεις 2018, η Επιτροπή αποφάσισε κατά πλειοψηφία να μην απονεμηθεί, , καθώς έκρινε ότι το ανώτατο όριο ηλικίας των 35 ετών που επιβάλλει ο ισχύων νόμος για τη βράβευση πρωτοεμφανιζόμενων συγγραφέων περιορίζει δραστικά τις επιλογές της στην κατηγορία αυτή.
Θ. Η Επιτροπή αποφάσισε ομοφώνως την απονομή τιμητικής διάκρισης στα περιοδικά Νησίδες και Συριανά Γράμματα.
Επιτροπή για τα ετήσια Βραβεία Λογοτεχνίας και το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, το Βραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα, το Ειδικό Θεματικό Βραβείο και τα Βραβεία Δοκιμίου - Μαρτυρίας
Μαρία-Ελισάβετ (Μαριλίζα) Μητσού, Καθηγήτρια του Ινστιτούτου Βυζαντινών Σπουδών, Βυζαντινής Ιστορίας της Τέχνης και Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Μονάχου, Μέλος ΔΕΠ, Πρόεδρος
Μαρία (Μαίρη) Λεοντσίνη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος ΔΕΠ, Αντιπρόεδρος
Μιχαήλ Χρυσανθόπουλος, Καθηγητής Γενικής και Συγκριτικής Γραμματολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μέλος ΔΕΠ
Κλαίρη Μιτσοτάκη, Συγγραφέας
Καλλιόπη (Κάλλια) Παπαδάκη, Συγγραφέας
Παυλίνα Παμπούδη, Συγγραφέας
Έλενα Χουζούρη, Κριτικός
Άννα Αφεντουλίδου, Κριτικός
Κώστας Καραβίδας, Κριτικός.
Ο Οδηγισμός είναι μία παγκόσμια οργάνωση νεότητας, με 10.000.000 μέλη σε 140 χώρες σ’ όλο τον κόσμο. Ιδρύθηκε από τον Λόρδο Ρόμπερτ Μπέιντεν Πάουελ, ως η θηλυκή εκδοχή του προσκοπισμού.
Ο Οδηγισμός είναι μία παγκόσμια οργάνωση νεότητας, με 10.000.000 μέλη σε 140 χώρες σ' όλο τον κόσμο. Σκοπός του είναι να αξιοποιήσει τον ελεύθερο χρόνο των παιδιών και των νέων, με παιδαγωγικά, σύγχρονα και ευχάριστα προγράμματα, που θα συμβάλλουν στη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους, έτσι ώστε να εξελιχθούν σε άτομα ελεύθερα, υπεύθυνα, ευτυχισμένα και ικανά να γίνουν φορείς ανάπτυξης και δημιουργίας ενός καλύτερου κόσμου.
Ιδρύθηκε στις 31 Μαΐου του 1910 στην Αγγλία από τον Λόρδο Ρόμπερτ Μπέιντεν Πάουελ, ως η θηλυκή εκδοχή του προσκοπισμού, τον οποίο είχε ιδρύσει ο ίδιος τρία χρόνια νωρίτερα. Στη νέα αυτή προσπάθειά του είχε και την καθοριστική βοήθεια της αδερφής του, Ανιές.
Στην Ελλάδα, η πρώτη αντίστοιχη προσπάθεια έγινε στις 10 Ιουνίου του 1915, με την ίδρυση του Σώματος Ελληνίδων Προσκόπων, που ιδρύθηκε από το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων, στο οποίο και υπαγόταν αρχικά. Διαλύθηκε, όμως, τον επόμενο χρόνο, για να ανασυσταθεί ως ανεξάρτητη κίνηση το 1932 από την Ειρήνη Καλλιγά.
Σήμερα, το Σώμα Ελληνίδων Οδηγών έχει μετονομαστεί σε Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού και διαθέτει περισσότερα από 20.000 μέλη σε 160 πόλεις και χωριά.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/
Ο Ινδός γιόγκι Πραλάντ Τζάνι που ισχυριζόταν ότι δεν είχε φάει ή πιει τίποτα εδώ και 80 χρόνια και ο οποίος αποτέλεσε αντικείμενο ιατρικής μελέτης αλλά και αμφισβήτησης, πέθανε σήμερα σε ηλικία 90 ετών «από γηρατειά», όπως ανακοίνωσε ο γείτονάς του στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Ο Τζάνι καταγόταν από το μικρό χωριό Τσαράντα, στην πολιτεία Γκουτζαράτ (δυτική Ινδία) και υποστήριζε ότι δεν είχε καταναλώσει νερό ή τροφή από την ηλικία των 11 ετών καθώς - όπως ισχυριζόταν - τον είχε ευλογήσει μία θεά όταν ήταν μικρός, κάτι που του χάρισε ειδικές δυνάμεις. «Έλαβα το ελιξήριο της ζωής... γεγονός που μου επέτρεψε να ζω χωρίς τροφή και νερό», έλεγε στο Γαλλικό Πρακτορείο το 2003.
Ο ασκητισμός του, που είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια μικρή κοινότητα πιστών γύρω του, προσέλκυσε το ενδιαφέρον των επιστημόνων. Ομάδες γιατρών από την Ινδία τον εξέτασαν και τον παρακολούθησαν επισταμένως δύο φορές, το 2003 και το 2010.
Κατά τη διάρκεια της δεύτερης μελέτης, όπου παρακολουθείτο σε μόνιμη βάση από κάμερες, ο γιόγκι δεν έφαγε ούτε ήπιε για δύο εβδομάδες, αφήνοντας άναυδους τους γιατρούς.
«Αυτό το φαινόμενο παραμένει ένα μυστήριο», είχε δηλώσει εκείνη την εποχή στον Τύπο ένας νευρολόγος της ομάδας των επιστημόνων.
Δεν είναι δυνατό να εξακριβωθεί εάν ο γιόγκι πράγματι δεν κατανάλωνε καμία τροφή ή καθόλου νερό κατά τη διάρκεια όλων αυτών των δεκαετιών.
Για τους γιατρούς πάντως, είναι αδιανόητο το ανθρώπινο σώμα να μπορέσει να επιβιώσει από κάτι τέτοιο για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.
Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ, https://www.kathimerini.gr/
Σαν σήμερα το 1909 γεννιέται ο Nicholas Winton.
ΗGoogle τιμάει σήμερα με ένα google doodle το διάσημο Βρετανό ανθρωπιστή, Nicholas Winton.
Ποιος ήταν όμως ο Nicholas Winton;
Ο Nicholas Winton γεννήθηκε στις 19 Μαΐου 1909 από Εβραίους γονείς και μεγάλωσε στο Hampstead του Λονδίνου. Η αλήθεια είναι πως όταν η οικογένεια του Nicholas Winton έφτασε στη Μ. Βρετανία από τη Γερμανία, από όπου και καταγόταν, σε μία προσπάθεια ενσωμάτωσης στη βρετανική κοινωνία άλλαξαν θρήσκευμα και βαφτίστηκαν Χριστιανοί αποκτώντας το επίθετο που κράτησε ο ίδιος σε όλη του τη ζωή, Winton.
Όταν ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ξέσπασε το 1938 ο Nicholas Winton αποφάσισε να δράσει προκειμένου να σώσει πολλές αθώες ψυχές που απειλούνταν από τη δίνη του πολέμου. Έτσι, ξεκίνησε μια τεράστια προσπάθεια για να σώσει παιδιά κυρίως Εβραϊκής καταγωγής από την απειλή της γερμανικής κατοχής στη σημερινή Τσεχία φροντίζοντας για την ασφαλή μεταφορά τους στη Μ. Βρετανία.
Η συγκεκριμένη επιχείρηση ήταν αρκετά επικίνδυνη και απαιτούσε προσεκτικό χειρισμό από το Nicholas Winton και τους συνεργάτες του. Πιο συγκεκριμένα, οι ίδιοι έπρεπε να βρουν σπίτια για τα παιδιά και βρετανικές οικογένειες πρόθυμες να τα πάρουν κοντά τους, να συγκεντρώσουν χρήματα, να δωροδοκήσουν αξιωματούχους και να παραποιήσουν έγγραφα. Το Μάρτιο του 1939, το πρώτο τρένο αναχώρησε από την Πράγα και τους επόμενους μήνες συνολικά 669 παιδιά διασώθηκαν με ασφάλεια.
Η τρομερή προσπάθεια του Nicholas Winton παρέμεινε άγνωστη για σχεδόν 50 χρόνια τόσο από το ευρύ κοινό όσο και από τη σύζυγο του Nicholas Winton. Όλα αυτά άλλαξαν το 1988, όταν η σύζυγος του ανακάλυψε έγγραφα στη σοφίτα τους που αναφέρονταν στις τολμηρές διασώσεις.
Ο σπουδαίος αυτός ανθρωπιστής έφυγε από τη ζωή την 1η Ιουλίου 2015 και ολόκληρη η ζωή και το έργο του αποτελούν πηγή έμπνευσης και παράδειγμα μίμησης ως προς την αλληλεγγύη και την αγάπη για τους συνανθρώπους μας.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε ένα ντοκιμαντέρ για το έργο και τη δράση του Nicholas Winton κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου:
Πρόκειται για την αποθέωση του απόλυτου έρωτα που αντιπροσωπεύει την κατάργηση των ατομικών ανθρώπινων ορίων και λειτουργεί ως ένωση του ατόμου με το σύμπαν. Η μετάφραση ως ευρηματική ανάπλαση του ποιητικού κειμένου Τριστάνος και Ιζόλδη αποδίδει πρωτίστως την ιδιαίτερη ευαισθησία του Ίσαρη απέναντι στην αισθητική και στα σημαινόμενα του πρωτοτύπου, πράγμα άλλωστε που προσδιορίζει το σύνολο της μεταφραστικής του δραστηριότητας, και ειδικότερα όταν η μετάφραση λειτουργεί ως ασφαλής δίαυλος για την ανάπτυξη δημιουργικού διαλόγου ανάμεσα στην τέχνη του λόγου και στην τέχνη των ήχων.
Ο Τριστάνος και Ιζόλδη (γερμ. Tristan und Isolde) αποτελεί έναν από τους ποιητικότερους θρύλους του Μεσαίωνα στην υπόθεση του οποίου ο Ρίχαρντ Βάγκνερ εμπνεύσθηκε το ομώνυμο λυρικό τρίπρακτο δράμα, έργο του, που κατέχει εξέχουσα θέση στην ιστορία της Όπερας, η πρώτη του οποίου και δόθηκε στο Βασιλικό Θέατρο Μονάχου στις 10 Ιουνίου 1865.
Η υπόθεση του θρύλου αυτού μεταφέρθηκε με ομώνυμο τίτλο στη κινηματογραφική σκηνή σε σκηνοθεσία Κέβιν Ρέινολτς και με πρωταγωνιστές τους Τζέιμς Φράνκο, Σοφία Μάιλς και Ρούφους Σιούελ.
Υπόθεση
Ο Τριστάνος ντε Λεονουά που ορφανός είχε αρπαχθεί από πειρατές, ελευθερώνεται και ανατρέφεται από τον θείο του Μάρκο, Βασιλέα της Κορνουάλης. Μετά από ένα περιπετειώδη και γεμάτο ανδραγαθήματα βίο μεταξύ των οποίων και το φόνο ενός τέρατος της Ιρλανδίας, του Μορχούτ, προς το οποίο οι Κορνουάλιοι πρόσφεραν ετησίως 400 νεανίδες προς βορά του, ο Τριστάνος επιφορτίζεται να μεταβεί στην Ιρλανδία και να ζητήσει για λογαριασμό του θείου του Βασιλέως την χείρα της εκεί Πριγκίπισσας Ιζόλδης της ξανθής.
Επιστρέφοντας με την Ιζόλδη στη Κορνουάλη από μοιραίο λάθος πίνουν και οι δύο κάποιο μαγικό φίλτρο, που ήταν προορισμένο να προκαλεί ακατανίκητο και αιώνιο έρωτα σε όποιους το γεύονταν. Έτσι αμφότεροι, έρμαιο του πάθους τους, απατούν τον Βασιλέα, αν και τον σέβονται. Αργότερα ο Τριστάνος, (για να απαλλαγεί απ΄ αυτόν τον έρωτα) παντρεύεται την Ιζόλδη τη Λευκώλενο.
Σε τραυματισμό του όμως από δηλητηριασμένο βέλος και γνωρίζοντας πως το αντίδοτο το έχει η Ιζόλδη η ξανθή την ειδοποιεί να σπεύσει σε τακτή προθεσμία. Στην έκκλησή του εκείνη προστρέχει πράγματι με πλοίο με λευκά πανιά όπως της είχε υποδείξει ο Τριστάνος.
Η σύζυγός του όμως η Ιζόλδη η Λευκώλενος από ζηλοτυπία αναγγέλλει στον κατάκοιτο Τριστάνο ότι το πλοίο φθάνει με μαύρα όμως πανιά, οπότε κι εκείνος άπελπις πλέον εκπνέει. Μετ΄ ολίγον στο στήθος του εκπνέει και η μόλις αφιχθείσα φίλη του Ιζόλδη.
Μύθος
Ο μύθος του Τριστάνου και της Ιζόλδης είναι πιθανότατα κέλτικης καταγωγής και υπήρξε προϊόν επεξεργασίας των τροβαδούρων του 12ου και 13ου αιώνα Μπερούλ και Τομάς. Ο τελευταίος συνέθεσε μια διασκευή του μύθου, περίπου το 1170, στην οποία βασίστηκε μεταγενέστερα ο Γερμανός ποιητής Γκότφρηντ φον Στράσμπουργκ (Gottfried von Straßburg). Ανασύνθεση του έπους αυτού επιχείρησε και ο Ιωσήφ Μπετιέ το 1900. Για τη σύνθεση του λιμπρέτου της όπερας, ο Βάγκνερ στηρίχθηκε στην εκδοχή του Στράσμπουργκ. Το έργο μεταφράσθηκε στην ελληνική από τον Νίκο Βεντήρη.
Σελίδα 8 από 26
