«Παίζοντας το θύμα»: Ένας Άμλετ στη σύγχρονη Ρωσία
Από Τώνια Καράογλου
Ο Βάλια είναι ένας νέος που δεν φαίνεται να έχει ιδιαίτερες βλέψεις για τη ζωή του˙ του αρέσει όμως να παίζει ένα είδος θεάτρου, να ζει σε αναπαράσταση τις ζωές άλλων. Ή μάλλον τους θανάτους άλλων. Για την ακρίβεια, ο Βάλια κάνει το θύμα σε αναπαραστάσεις εγκλημάτων, για λογαριασμό της αστυνομίας. «Παίζοντας το θύμα είναι σαν να κάνω εμβόλιο εναντίον του θανάτου», λέει. Γιατί ο Βάλια φοβάται τον θάνατο. Ο Βάλια, επίσης, βλέπει στα όνειρά του τον νεκρό πατέρα του. Η μητέρα του ετοιμάζεται τώρα να παντρευτεί τον θείο του. Ο Βάλια τούς στήνει παγίδα σε ένα κινέζικο εστιατόριο με σκοπό να τους δηλητηριάσει.
Οι αδερφοί Πρεσνιακόφ (ο Όλεγκ, γεννημένος το 1969, και ο Βλάντιμιρ, γεννημένος το 1974) έγραψαν το «Παίζοντας το θύμα» το 2002, όταν ήταν περίπου στα τριάντα τους. Ήταν η απόπειρά τους να δώσουν φωνή στη νέα γενιά της Ρωσίας, που μεγάλωνε σε μια κοινωνία που έδειχνε σάπια όπως η Δανία του σεξπιρικού «Άμλετ», μια κοινωνία που γινόταν όλο και πιο βίαιη, μοναχική και εγωιστική.
Η παράσταση που σκηνοθετεί ο πρωτοεμφανιζόμενος Γιώργος Κουτλής στο Εθνικό δίνει βήμα σε ένα έργο που διατρέχεται από μαύρο, σαρκαστικό χιούμορ. Μέσα από τις σύντομες σκηνές του, όπου παρακολουθούμε τις αναπαραστάσεις τριών εγκλημάτων και ενδιαμέσως αυτών στιγμιότυπα από την προσωπική και οικογενειακή ζωή του Βάλια, ύπουλα αναδύονται οι πληγές της σύγχρονης ρωσικής κοινωνίας: (έμφυλη) βία, ξενοφοβία, μοναξιά, ταξικές ανισότητες, εκμετάλλευση, διαλυμένες οικογένειες.
Ο Κουτλής δίνει βήμα, επίσης, σε ένα έργο με χαρακτήρες έντονα σκιτσαρισμένους -κάποιοι βρίσκονται στα όρια της καρικατούρας-, που μοιάζουν να ακολουθούν τη ρωσική παράδοση του Γκόγκολ και του Μπουλγκάκοφ. Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι καθοριστικές σε αυτό το επίπεδο: ο Κώστας Μπερικόπουλος κινείται με μεγάλη άνεση μεταξύ των δύο διαφορετικών ρόλων, όπως και ο Λαέρτης Μαλκότσης που είναι απολαυστικός, ειδικά στον ρόλο ενός από τους κατηγορούμενους. Ο Βασίλης Μαγουλιώτης στιγματίζει με τη σωματική του παρουσία τον ρόλο του Βάλια, ενώ η Εύη Σαουλίδου συμβάλλει αποφασιστικά στη λυρική ποιότητα της παράστασης. Απολύτως ισάξιοί τους είναι οι υπόλοιποι ηθοποιοί της διανομής: Ελένη Κουτσιούμπα, Μικές Γλύκας, Ερρίκος Μηλιάρης, όπως και ο Λευτέρης Βενιάδης που επιπλέον υπογράφει και εκτελεί τη μουσική.
Η -μαξιμαλιστική στην όψη (σκηνικά-κοστούμια: Άρτεμις Φλέσσα)- παράσταση έχει χιούμορ, πυκνότητα και υποδόριο λυρισμό. Κυρίως όμως μεταδίδει μία απροσδιόριστη μελαγχολία, θλίψη κυρίως, για το παρόν και το μέλλον του σύγχρονου κόσμου.
Παίζοντας το θύμα
Μαύρη Κωμωδία των Όλεγκ και Βλαντιμίρ Πρεσνιακόφ
Διαρκεια : 105 '
Σκηνοθ.:Γ. Κουτλής
Η παράσταση στο Εθνικό θα παιχτεί μόνο 13 φορές και με 30% πληρότητα
Ερμηνεύουν: Κ. Μπερικόπουλος, Εύη Σαουλίδου, Λ. Μαλκότσης, Λ. Βενιάδης, Μ. Γλύκας, Ελ. Κουτσιούμπα, Β. Μαγουλιώτης, Ερρ. Μηλιάρης. Σκην.-κοστ.: Άρ. Φλέσσα. Μουσ.: Λ. Βενιάδης. Φωτ.: Ν. Βλασόπουλος. Προτείνεται για θεατές από 15 ετών και άνω.
Κάτι σαν «φιλοσοφική φάρσα» οι ήρωες της οποίας μοιάζουν να έχουν κρίση ταυτότητας, που τη βιώνουν με τελείως διαφορετικό τρόπο ο καθένας.
